در این مطلب سعی داریم مقایسهای جامع در مورد ویژگیها و تفاوتهای ورق پی وی سی با ورق ام دی اف ارائه دهیم و تفاوت کاربرد هر دو را بررسی نماییم.
در ابتدا به معرفی اجمالی این دو دسته ورق و ساختار آنها میپردازیم. سپس با بیان ویژگیهای هر دو دسته مزایا و معایب آنها را بررسی کرده و به معرفی کاربرد و جایگاه فعلی و پیش روی آنها میپردازیم.
عبارت PVC مخفف واژهی “Poly vinyl chloride” هست که به زبان فارسی “پلی وینیل کلراید” خوانده میشود و نوعی پلاستیک از محصولات صنعت پتروشیمی است. این ورقها از پلیمرها و مواد افزودنی ترموپلاستیک و به وسیله اکستروژن و با دستگاه اکسترودر ساخته میشود. این نوع پلاستیک که در قرن نوزده کشف شد و پس از آن به تولید انبوه رسید و در سالهای اخیر جایگزین مواد ساختمانسازی سنتی نظیر چوب، سیمان و سفال در بسیاری از مناطق شده است. هر چقدر میزان فشردگی این ماده بیشتر باشد، کیفیت بالاتری نیز دارد. این ورقها به صورت صفحات مات و با دانسیته یکنواخت در سرتاسر ورق و دارای سطحی مات با امکان پوشش دهی به وسیله فیلمهای مختلف هستند که امکان ساخت در رنگهای متنوع و قابلیت ایجاد طرحهای سه بعدی مختلفی را میدهند. به عبارتی میتوان گفت ورق پیویسی نوعی پلاستیک فشرده با ویژگیهای ذاتی خاص مثل ضد آب و ضد خش بودن است.
ورق پیویسی در مقایسه با چوب و مصنوعات چوبی مزایای زیادی دارد که از آن میان میتوان به وزن سبک، قابلیت انعطاف، ضد آتش بودن و خاصیت خود خاموش شوندگی، ضد اسید بودن و داشتن مقاومت بالا در برابر مواد شیمیایی، ضد گرد و غبار، ضد آبی صد در صد، عایق حرارتی، عایق صوتی، ضد ضربه بودن و بسیاری از موارد دیگر اشاره کرد.
این ورقها قابلیتهای مختلفی از جمله روکشدار شدن یا قابلیت پرینت رنگی را نیز دارند و روشهای مختلف مونتاژ از جمله قابلیت حکاکی، برجستهسازی، میخ زنی، پیچخوری، ارهکاری، چسباندن، بندکشی، فرم دهی و… بدون آنکه ترک و یا شکافی در آن ایجاد گردد روی آن قابل اجرا است.
ورق امدیاف یا MDF مخفف عبارت “Medium Density Fibreboard” به معنی تخته فیبر با چگالی (دانسیته، تراکم) متوسط است که نوعی فرآورده چوبی محسوب میشود و در وسایلی مانند سرویس خواب و کابینت آشپزخانه و دکوراسیون به کار برده میشود. تخته فیبر، با هر تراکمی، از فیبر چوبی ساخته میشود که در واقع ترکیبی از تکههای ریز چوب نرم و چوب سخت هستند که با مقداری رزین و موم ترکیب شده و در معرض گرما به هم فشرده میشوند تا تخته فیبر بدست آید. شاید جالب باشد که بدانید تخته فیبر با چگالی پایین، “particle board” یا ورق نئوپان نامیده میشود و تخته چوب متراکم یا با تراکم بالا “high density fibreboard” با عنوان “اچ دی اف – HDF” یا “تخته سخت – Hardboard ” شناخته میشود.
MDF در مقایسه با چوب طبیعی ساختار یکنواخت بهتری داشته و فاقد گره و رگه است. اما از نظر کاربرد مانند چوب طبیعی و چوبهای مصنوعی رشتهای (فیبر، نئوپان و…) قابل سوراخکاری، پرداخت، برش، چسب کاری، رنگپذیری و پیچ و میخ شدن و روکش شدن است.
همانطور که گفتیم ورقهای ام دی اف دارای خواص و ویژگیهای نزدیک به چوب هستند که با قیمت ارزانتری در دسترس است و از آنجا که دارای سطحی صاف هستند و میتوان آنها را با انواع روکش چوبی و غیر چوبی با رنگ و طرحهای مختلفی پوشاند؛ میتوان از آن در تولید انواع قفسه و کمد و کابینت و لوازم چوبی در صنعت دکوراسیون استفاده کرد.
شکل دادن به ورق امدیاف نیز آسانتر از شکل دادن به ورقهای چوبی است. این ورقها ابزار پذیری نسبتا خوبی دارند اما در صورت آسیب و شکستگی ترمیم آن مشکل است.
آزاد شدن گاز سمی حاصل از تجزیه رزین فنول فرم آلدئید در طول زمان در امدیاف، حساسیت زیاد به رطوبت و مقاومت کم در برابر حمله حشرات باعث شده ورقهای پیویسی فومیزه بهطور پیوسته در کاربریهای متفاوت جایگزین مصنوعات چوبی و ورقهایMDF شوند.
همانطور که گفتیم یکی از مهمترین مزیتهای ورق PVC نسبت به ام دی اف، مقاومت آن در برابر رطوبت و آب هست. با وجود اینکه روکش ملامینه ورق امدیاف، تا حدی نسبت به رطوبت مقاوم است؛ اما این مقاومت به اندازه مقاومت در برابر رطوبت در ورق پیویسی نیست، همچنین به دلیل ضعف مغزی ام دی اف نسبت به رطوبت، در صورت آسیب و صدمه به روکش ملامینه، رطوبت به مغزی نفوذ پیدا کرده و MDF دچار تورم و آسیب میشود. به همین دلیل در مکانهایی که نیاز به محصولات مقاوم در برابر رطوبت داریم؛ ورقهای پیویسی جایگزین بسیار مناسبی برای مصنوعات چوبی هستند. از همین رو از ورقهای فومیزه پیویسی در ساخت کمدهای استخرها، کمدهای حمامی، روشوییهای کابینتی در سرویس بهداشتی، آزمایشگاهها و شلفهای سرویس بهداشتی و… بیشتر استفاده میشود. از آنجا که امکان نفوذ آب به کابینت زیر سینک نیز بالا است؛ استفاده از ورق پی وی سی در ساخت یونیت کابینت آشپزخانه زیر سینک نیز گزینه خوبی است.
از طرفی مقاومت شیمیایی بالا ورقهای پی وی سی نیز آنها را به گزینه مناسبی برای استفاده در ساخت کمد، میز و قفسههای محیطهای آزمایشگاهی و ساخت روکش مخازن آبکاری، اسیدی و قلیایی تبدیل کرده است. همچنین به دلیل خاصیت تمیزشوندگی و ضد میکروبی آنها برای استفاده در محیط آشپزخانههای صنعتی نیز مناسب هستند.
ورق پیویسی در برابر میکروب و آلودگی، قارچ، حشرات و پوسیدگی نیز مقاوم است و طول عمر بالایی دارد. از طرفی میتوان از خاصیت عایق دما و صدا بودن آن نیز در این محیطها بهره برد.
ویژگی دیگر قابل بررسی، مقاومت این دو ورق در برابر آتش است. اگر چه هر دو نوع MDF و فومیزه پیویسی در برابر آتش مقاوم نیستند ولی ورقهای فومیزه پیویسی ویژگی خودخاموش شوندگی دارند به طوریکه با حذف عامل آتشزا خودبهخود خاموش میشوند.
ورقهای فومیزه پیویسی به دلیل داشتن وزن سبک نسبت به ورقهای ام دی اف برای ساخت شلفهای دیواری و انواع ماکت نیز مناسبترند.
با اینکه برای مدت زمان طولانی تنوع روکش و طرح ورقهای MDF بالا بوده اما با پیشرفت صنعت PVC و گسترش تنوع انواع فیلم و روکش ورقهای فومیزه دیگر این مساله مزیت چشمگیری نیست و تنوع طرح و رنگ روکش ورقهای فومیزه به اندازه تنوع آنها در ورقهای MDF است.
در نهایت ویژگی قیمت یکی از مسائل تاثیرگذار در تصمیم به خرید مشتریان و عامل تعیینکننده قیمت نهایی محصولات است. به طور کلی قیمت ورق پی وی سی بیشتر از ورق امدیاف است. البته. از آنجا که در طولانی مدت استفاده از امدیاف و خراب شدن یونیت کابینت زیر سینک و کابینروشویی در محیطهای مرطوب هزینههای جانبی زیادی خواهد داشت؛ این تفاوت قیمت در دراز مدت قابل چشم پوشی است و حتی در بیشتر مواقع استفاده از ورق پی وی سی فومیزه گزینه بهتری خواهد بود.